XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa

Testuingurua

Gauzak honela, esan beharko da zenbaki beste karratu dagoela, erroak beste bait dira eta zenbaki guztiak erroak bait dira.

Hasieran, aldiz, esan dugu zenbakiak orotara karratuak baino askoz ere gehiago direla, gehienak ez bait dira karratuak.

Areago, karratuen kopurua gutxituz doa zenbaki handiagoetara hurbildu ahala.

1OOeraino 10 karratu daude, hau da, hamarren bat bakarrik dira karratuak; hamar miletan ehuneko bat bakarrik dira karratuak, milioi batetan mileko batera jaisten garen artean.

Dena dela, zenbaki infinitu batetan, bururatzerik bagenu, esan beharko litzateke zenbakiak orotara beste karratu dagoela.

Sagredo: Zer ondorioztatu behar da guzti honetatik? Salviati: Nik ez dut besterik ikusten zera ez bada: zenbakiak orotara infinituak dira, infinituak karratuak, infinituak hauen erroak; karratuen kopurua ez da zenbakiena baino txikiagoa, ez eta hau hura baino handiagoa; eta, azkenik, berdin, handiago, txikiago atributoak kantitate finituei aplikatzen zaizkie soilik eta ez kantitate infinituei.

Galileorena oraingoz alde batetara utzita, ikus dezagun planteamendua modu arrunt batez.

Demagun dantzaldi batetara neskak eta mutilak joan direla eta zeintzu diren gehiago jakin nahi dugula.

Kontatu gabe, nola jakin? Ez da zaila! Has daitezela dantzan bikoteak eginda.

Neskaren bat mutilik gabe gelditzen baldin bada, neskak dira gehiago; mutilak gehiago, aldiz, neska gabeko mutilik geldituz gero.

Eta inor ez bada sobratzen, mutil adina neska dagoelako izango da.

Matematikoki esanda hauxe dugu: nesken multzoa eta mutilen multzoa hartuta, bien arteko bijekzio bat badago, bietan elementu-kopuru berbera dago.